Aan het begin van het internet tijdperk werd gedacht dat doordat alle informatie door iedereen te vinden is, mensen beter geïnformeerd zouden zijn. Maar wat blijkt? Veel mensen zijn juist slechter geïnformeerd, door alle ‚nep informatie’ die tegenwoordig op het internet rondgaat. Het desinformeren heeft voor sommige instanties, regeringen of mensen een belangrijke functie gekregen, met het gevaar dat mensen deze leugens voor waarheid aan gaan zien. Een van de gevolgen hiervan is, dat een deel van de bevolking niet, of minder, gelooft in de wetenschap. Onzin natuurlijk, want het is niet iets waar je in kunt geloven of niet, het zijn onderzochte en onderbouwde feiten. In een tijd waar desinformatie groter en groter wordt, leek het ons tijd om onze top 10 van wetenschappers uit de Nederlandse geschiedenis op een rijtje te zetten.
Antoni van Leeuwenhoek (1632 – 1723): uitvinder van de microscoop
Veel mensen kennen Antoni van Leeuwenhoek alleen van het ziekenhuis dat naar hem is vernoemd. Dat ziekenhuis is echter naar hem vernoemd omdat hij de vader van de microbiologie is. Hij deed onderzoek naar en ontwikkelde als eerste microscopen. In eerste instantie zonder lens, en nam daarmee ook als eerste eencellige organismen waar die hij ‘dierkens’ noemde. Ook ontdekte hij ziekteverwekkers als bacteriën, en was hij de eerste die zaadcellen omschreef.
Christiaan Huygens (1629 – 1695): bijna gelijk aan Newton
Christiaan Huygens is een van de vaders van de moderne fysica en wiskunde en staat voor velen bijna gelijk aan Newton. De Nederlandse wetenschapper Christiaan Huygens was een wis-, natuur- en sterrenkundige. En daarnaast ook uitvinder en sciencefictionschrijver en legde onder meer de fundamenten voor de kansrekening en formuleerde meerdere natuurkundige wetten. Volgens vele topwetenschappers van nu van over de hele wereld is Christiaan Huygens een van de grootste wetenschappers uit de Nederlandse geschiedenis.
Baruch Spinoza (1632 – 1677): het bovennatuurlijke ter discussie stellen
Spinoza was een radicaal verlichtingsfilosoof die alle vormen van religie afzwoer. Hij stelde als eerste wonderen en bovennatuurlijke verschijnselen ter discussie. De belangrijkste Nederlandse wetenschapsprijs, de NWO-Spinozapremie, is naar hem vernoemd.
Hendrik Lorentz (1853 – 1928): het voorbeeld van Einstein
Lorentz won de Nobelprijs samen met Pieter Zeeman voor de verklaring van het Zeeman Effect, de wisselwerking tussen licht en magnetisme. Hij ontwikkelde de wiskundige theorie van het elektron. Niemand minder dan Albert Einstein zag Lorentz als zijn grote voorbeeld…. toch niet de minste, en het bewijs dat Lorentz zeker in de top 10 hoort te staan.
Jacobus van ’t Hoff (1852 – 1911): de eerste Nobelprijs voor chemie
Jacobus van ’t Hoff was in 1901 winnaar van de allereerste Nobelprijs voor scheikunde. Hij wordt gezien als geestelijk vader van onder meer de stereochemie, dankzij het inzicht dat behalve de formule ook de (driedimensionale) vorm van een molecuul belangrijk is voor hoe het zich gedraagt.
Johannes Diderik van der Waals (1837 – 1923): moleculen bestaan echt!
Timmermanszoon en natuurkundige Van der Waals was belangrijk voor het inzicht dat moleculen echt bestaan. Daar was toen lang niet iedereen van overtuigd. In 1910 kreeg hij de Nobelprijs voor natuurkunde.
Desiderius Erasmus (circa 1469 – 1536): schrijver en priester die zijn tijd vooruit was
Erasmus was schrijver (Lof der zotheid) priester en werd bekend om zijn bijdrage aan het humanisme. Dit is een levensbeschouwing waarin de mens centraal staat. Maar hij was ook filosoof, theoloog en wetenschapper. Met de manier waarop hij bronnen bestudeerde en beoordeelde, was hij zijn tijd vooruit. Hij is geboren in Rotterdam, vandaar dat daar zowel die ene brug (de Erasmusbrug) als de universiteit naar hem zijn vernoemd.
Simon Stevin (1548 – 1620): eerder dan Galileo
Stevin toonde eerder dan Galileo aan dat zware en lichte voorwerpen even snel vallen. Hij deed tal van wiskundige ontdekkingen. En hij vond hij vond ook nog eens veel uit op ingenieurs gebied, zoals nieuwe manieren om sluizen te bouwen.
Warner Koiter (1914 – 1997): grote naam in de mechanica
Koiter is een belangrijk figuur in de toegepaste mechanica. Zo was hij de grondlegger van de theorie van de stabiliteit van het elastisch evenwicht. Wat gaat over de vervormingen in, en sterkte van dunwandige profielen, zoals gebruikt in de lucht- en ruimtevaart.
Niko Tinbergen (1907 – 1988): grondlegger van de ethologie
Tinbergen was een van de mensen die aan de basis stonden van de ethologie, de gedragsbiologie. Zijn kijk op hoe je onderzoek moet doen naar dierlijk gedrag beïnvloedt nog altijd het werk van gedragsbiologen. Hij toonde onder meer aan dat dierlijke instincten niet het gevolg zijn van omgevingsfactoren, maar dat ze zijn aangeboren. In 1973 kreeg hij de Nobelprijs.
