De horeca die al maanden dicht is, sportclubs die niets mogen doen en daarnaast een avondklok waardoor we allemaal om 10 uur ’s avond weer thuis moeten zijn. Corona drukt ernstig op ons sociale leven. We zien daardoor dat veel meer mensen dan normaal zich eenzaam voelen. Daarnaast kan dit het geval zijn bij alle leeftijdsgroepen. Normaal gesproken zien we eenzaamheid voor bij ouderen, maar door Corona zit iedereen veel, alleen, thuis. Onze Westerse cultuur verergert eenzaamheid, maar je kunt het nog slechter treffen.
Individualistische maatschappij tegenover een collectieve cultuur
We leven in een behoorlijk individualistische samenleving, ook buiten de corona tijd. Dan is er sowieso een groter risico om je eenzaam te voelen. Maar er zijn meer redenen waarom je je eenzaam kunt voelen. In een collectieve cultuur, in India bijvoorbeeld, zijn mensen bijna nooit alleen. Toch is uit onderzoek gebleken dat mensen zich daar vaak eenzamer voelen. Dat komt doordat je van je familie vaak niet mag kiezen met wie je een relatie aanknoopt. Waar wij de luxe hebben van een enorme vrijheid op dat gebied, zijn veel Indiase stellen door hun ouders aan elkaar gekoppeld. Doordat die mensen in een relatie zitten waar ze geen voldoening uit halen, voelen ze zich vaak eenzaam en alleen.
De invloed van familie in een collectieve cultuur
Dat kan komen doordat je je bijvoorbeeld onbegrepen voelt omdat jij en je man of vrouw niet goed bij elkaar passen. En uit elkaar gaan vaak geen optie. Behalve om de partner gaat het ook om de vrienden. Zo zijn er mensen in India die van hun familie bepaalde vriendschappen moeten verbreken. Daar zit je dan, met je gevoelens en met mensen met wie je ze niet goed kunt delen. Er zijn in collectivistische samenlevingen vaak ook strengere ideeën over hoe je je moet gedragen. Als je daarvan afwijkt, kun je worden buitengesloten. Je kunt dan dus niet zijn wie je wil zijn en weer liggen gevoelens van eenzaamheid op de loer.
In het Westen is men het meer gewend alleen te zijn
Er is echter nog een reden waarom mensen zich in hechte gemeenschappen sneller alleen voelen. En die is vrij simpel: aangezien het niet veel voorkomt dat je alleen bent, voel je je makkelijker eenzaam. In een Westerse maatschappij zijn we dat meer gewend.
Toch hebben we hier ook last van eenzaamheid. Daar zijn veel oorzaken voor te vinden. Zo zijn wij sterk gefocust op de norm, bijvoorbeeld dat je een partner hoort te hebben en veel vrienden en dat je op zaterdagavond op stap moeten gaan Als je dan alleen op de bank zit, heb je het gevoel dat je afwijkt. Je hebt het idee dat je niet voldoet aan het ideaalbeeld. En dit kan leiden tot een gevoel van eenzaamheid.
Romantisch ideaal
Een onderzoek dat singles uit de VS vergeleek met alleenstaanden in Zuid-Korea laat goed zien hoe de norm in ons hoofd inwerkt op het gevoel van eenzaamheid. Jongeren in de VS voelen zich veel eenzamer als ze geen partner hebben dan jongeren in Zuid-Korea. Dat komt omdat men in Amerika het romantische ideaal heeft, dat je met een partner hoort te zijn.
Minder last van gevoelens van eenzaamheid
Een ander onderzoek keek naar ouderen in Engeland. Aan het begin van de twintigste eeuw voelden ouderen die alleen woonden zich eenzamer dan tegen het eind van die eeuw. We zijn er namelijk anders naar gaan kijken. Er zijn nu meer ouderen die alleen wonen. Dat zijn we normaler gaan vinden en doordat de ouderen uit het onderzoek minder het gevoel hadden dat ze afwijken van de norm, hebben ze minder last van gevoelens van eenzaamheid.
Romantische relatie
De normen die we hanteren en onszelf opleggen, zitten ons op nog een manier dwars. Zo zijn veel dingen bijvoorbeeld alleen mogelijk in een romantische relatie, zoals praten over emoties. Ben je single, dan kun je die gevoelens minder goed kwijt. Het kan zijn dat het niet goed voelt om het te bespreken met vrienden. Dan mis je sommige sociale voorzieningen doordat je geen partner hebt.
Een diversiteit aan eenzaamheid
Eenzaamheid is heel erg divers. Wat de een eenzaam doet voelen, hoeft dat voor de ander helemaal niet te zijn. Ouderen die niemand meer hebben, hebben een overduidelijke reden om zich eenzaam te voelen. Jongeren in corona tijd voelen zich vaak eenzaam doordat ze behoefte hebben aan veel verschillende vriendschappen. Uit onderzoek is gebleken dat zij zich op hun best voelen in een groot netwerk. Wat familieleden plus twee vrienden is op jonge leeftijd niet genoeg.
Mogelijke oplossingen
Hoe voorkom je eenzaamheid? Meer relaties opdoen is een populaire oplossing. Maar eigenlijk moet je kijken naar de oorzaak van de gevoelens en die aanpakken. Misschien is je ideaalbeeld onrealistisch hoog. Zit je in een relatie met een hoop onbegrip en ruzies? Dan zou het best eens zinnig kunnen zijn om aan die relatie te werken.
Als je meer contacten zoekt, ga dan uit van wat je leuk vindt. Dat kun je vaak met anderen samen doen. Wel zo makkelijk als je op zoek bent naar nieuwe relaties. Maar vaak weten mensen niet wat ze leuk vinden, en dat kan dan ook weer een oorzaak zijn van eenzaamheid. Het maakt je erg afhankelijk van anderen en van afleiding van buitenaf. Ga dus op zoek naar wat je leuk vindt om te doen. En als je bezig bent met iets dat je leuk vindt, heb je geen tijd om je alleen te voelen. Daarnaast heb je meer kans dat je gelijkgezinden vindt.
